კორპორაციული მდგრადობა: შესაბამისობიდან ფასეულობის შექმნამდე

ახალი კვლევა მდგრადობის ტენდენციების შესახებ

Original content provided by BDO Belgium

გარემოს დაბინძურებასთან, კლიმატის ცვლილებასთან, ბიომრავალფეროვნების შემცირებასა და სოციალურ უთანასწორობასთან დაკავშირებული მზარდი გამოწვევების გამო, მდგრად სისტემებზე გადასვლა სულ უფრო პრიორიტეტული ხდება მთელ მსოფლიოში. კითხვა, გახდეს თუ არა მდგრადობა კორპორატიული ქცევის აუცილებელი წინაპირობა, უკვე განხილვას აღარ ექვემდებარება.

იმისთვის, რომ შეეფასებინათ კომპანიების მდგრად სისტმებზე გადასვლის პროცესი და მასზე მოქმედი ბოლოდროინდელი ტენდენციები, BDO ბელგიამ და Mercuri Urval-მა გამოკითხეს სხვადასხვა მასშტაბის 150 ევროპული კომპანია, მათ შორის მსხვილი, ბირჟაზე რეგისტრირებული, ასევე პატარა და საშუალო კომპანიები სხვადასხვა სექტორიდან. შედეგების თანახმად:

გამოკითხულთა 75% ამბობს, რომ მათი ESG  ამბიციები ფასეულობის შექმნას ემსახურება, ხოლო 25% საკითხს მხოლოდ შესაბამისობის მოთხოვნების დაცვის კუთხით უყურებს.
ESG ინტეგრაციაროგორც ფასეულობის შექმნის მამოძრავებელი

მარეგულირებელი მოთხოვნებისა და ბაზრის საჭიროების გათვალისწინებით, ESG-ის კორპორატიულ სტრატეგიაში ინტეგრირება აუცილებელი ხდება. თუმცა, თუ ეს ყველაფერი მხოლოდ ახალი საკანონმდებლო მოთხოვნების შესრულებით არის განპირობებული, მაშინ შეიძლება მეტი ბიუროკრატიის და გაზრდილი ადმინისტრაციული ხარჯების წინაშე აღმოჩნდეთ. მეორე მხრივ, ESG-ს დანერგვას ბიზნესის თითოეულ ელემენტში შეუძლია ხელი შეუწყოს ბიზნესის ზრდას, შექმნას ახალი შესაძლებლობები და დაეხმაროს კომპანიას მომავლისთვის მზადყოფნაში. 

როგორ შეუძლია მდგრადობას ფასეულობა შესძინოს კომპანიასა და დაინტერესებულ მხარეებს? წარმოგიდგენთ 4 ძირითად მიზეზს: 

1. კაპიტალზე ხელმისაწვდომობა 

კომპანიებს უკეთესი პერფორმანსით ESG-ის მიმართულებით უფრო ადვილად მიუწვდებათ ხელი ფინანსებზე. კერძო ინვესტორები ეძებენ მდგრად ორგანიზაციებს, რომლებიც დროთა განმავლობაში უკეთეს შედეგებს აჩვენებენ და შესაბამისად უფრო მაღალი კვოტით შეფასდებიან, ვიდრე კომპანიები, რომლებიც არ ითვალისწინებენ ESG-ს თავიანთ საქმიანობაში. 

გარდა ამისა, მდგრადი კომპანიები უკეთეს სასესხო პირობებს იღებენ უფრო მომგებიანი საპროცენტო განაკვეთით, მაშინ როცა ბანკები და ინვესტორები სულ უფრო მეტად ფრთხილობენ არამდგრად ბიზნესში ინვესტირებისას. 

დაბოლოს, ინვესტიციები შეიძლება მხარდაჭერილი იყოს მწვანე/სოციალური საზოგადოებრივი ფონდების მიერ, ორივე - ევროპულ და ეროვნულ დონეზე (მაგალითად, ფლამანდიური სააგენტო VLAIO, რომელიც ფინანსურ მხარდაჭერას სთავაზობს მდგრად კომპანიებს). 

2. საფრთხეები და შესაძლებლობები 

კომპანიები სულ უფრო მეტად განიხილავენ მდგრად განვითარებას ორივე მხრიდან - როგორც რისკს და როგორც შესაძლებლობას. უარყოფით გავლენას საზოგადოებასა ან გარემოზე შეუძლია გამოიწვიოს რეპუტაციული ზიანი და ფინანსური დანაკარგები, რაც ხაზს უსვამს პასუხისმგებლიანი პრაქტიკის მნიშვნელოვნებას. ეკოლოგიურად სუფთა პროდუქტები და მომსახურება კი პირიქით - ზრდის კომპანიის შეთავაზების მიმზიდველობას და შესაძლოა გაიყიდოს, როგორც პრემიუმ პროდუქტები, რა თქმა უნდა, მაღალი მარჟით. 

მეტიც, რისკების გრძელვადიანი პროგნოზის მიხედვით, რომელიც მსოფლიო ეკონომიკურ ფორუმზე გაჟღერდა,  ESG-სთან დაკავშირებული რისკები სულ უფრო გავრცელებული ხდება, რაც მოითხოვს ზომების მიღებას მომავალი რღვევების შესამცირებლად (მაგალითად, კლიმატის ცვლილებასთან დაკავშირებული ფიზიკური რისკები - წყალდიდობა ან გვალვა, რასაც შეუძლია დაარღვიოს მიწოდების ჯაჭვი). 

3. ახალი პოლიტიკები და კანონმდებლობა

 უკანასკნელი წლების განმავლობაში ნორმატიულ-საკანონმდებლო ბაზამ მნიშვნელოვანი ცვლილებები განიცადა, რადგან ადგილობრივი და ევროპული მთავრობები ნერგავენ კანონებს, რომელიც დიდ გავლენას ახდენს კომპანიების მდგრადი განვითარების პროგრამებზე. მნიშვნელოვანია, რომ 2020 წელს ევროკომისიამ მიიღო ევროკავშირის მწვანე შეთანხმება - პაკეტი 150-ზე მეტი პოლიტიკური ინიციტივით, რომელიც მიმართული იყო მდგრადი პრაქტიკის ინტეგრაციისაკენ სხვადასხვა სექტორში.  

გარდა ამისა, ევროკავშირის ინსტიტუტებმა გაზარდეს გამჭვირვალობა, რადგან მიიღეს დირექტივა კორპორატიული ანგარიშის მომზადების შესახებ (CSRD), რომელიც აწესებს აუცილებელ მოთხოვნებს ESG ანგარიშგების მიმართ კომპანიების დიდი ნაწილისათვის, მათ შორის მსხვილი კორპორაციების, ასევე პატარა და საშუალო საწარმოებისთვის.   

იმგვარი ინიციატივები, როგორიც არის მდგრადი დაფინანსების პაკეტი, ასევე პროგრამა Fit for 55 და ასევე ნახშირბადის სასაზღვრო რეგულირების მექანიზმი (Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM), ემსახურება მდგრადი პრაქტიკების პოპულარიზაციას და ეხმარება ინდუსტრიებს ნახშირბადის გამონაბოლქვის შემცირების მიზნებთან შესაბამისობაში. ყველა ეს ახალი ინიციატივა კომპანიებს თანდათანობით უბიძგებს მდგრადობისკენ.

4. ზეწოლა დაინტერესებული მხარეების მხრიდან (კლიენტებიმთავრობათანამშრომლები)  

კლიენტები პარტნიორობისთვის უპირატესობას მდგრად კომპანიებს ანიჭებენ. ევროკავშირის პოლიტიკები, როგორიცაა მაგალითად დირექტივა კორპორატიული მდგრადობის ანგარიშის შესახებ, ქმნის ე.წ. წვეთოვან ეფექტს, რომელიც კომპანიებს აიძულებს თავიანთ ფასეულობის ჯაჭვში ეტაპობრივად გაითვალისწინონ მდგრადი განვითარების ძალისხმევა. ეს ნიშნავს, რომ მსხვილი კომპანიები ამჯობინებენ ბიზნესი აწარმოონ კომპანიებთან, რომელთაც აქვთ ESG-ის მაღალი სიმწიფე. 

გარდა ამისა, მთავრობები სულ უფრო ხშირად ითვალისწინებენ მდგრადობას შერჩევის პროცესში სახელმწიფო ტენდერებისთვის და ამგვარად მას კრიტიკულ ფაქტორად განიხილავენ იმ ორგანიზაციებისთვის, რომლებიც საჯარო კონტრაქტებზე არიან დამოკიდებული. 

და ბოლოს, ბევრი კომპანია ჩართულია ბრძოლაში ტალანტებისთვის. მდგრადობის სტრატეგიის ქონა აუცილებელი მოთხოვნაა ბიზნესის მიმართ პოტენციური, მომავალი თანამშრომლების, კონკრეტულად კი Z თაობის მხრიდან. უკვე დადასტურებით შეიძლება ითქვას, რომ მათი ამ მოთხოვნების გათვალისწინებით, ტალანტების შენარჩუნების და კმაყოფილების უკეთესი მაჩვენებლები მიიღწევა.  

კვლევის შედეგები აჩვენებს, რომ კომპანიები სულ უფრო მეტად აქტიურდებიან მდგრადობის მიმართულებით, რადგან კარგად ესმით, რომ ამგვარ მიდგომას შეუძლია შექმნას ხანგრძლივი ფასეულობა კომპანიისა და დაინტერესებული მხარეებისთვის. კომპანიები იაზრებენ, რომ გონივრული ბალანსი ადამიანებსა და მათ უფლებებს, პლანეტის მოფრთხილებასა და ფინანსურ მოგებას შორის კრიტიკულად მნიშვნელოვანია და სწორედ ეს ცვლის მოკლევადიანი სარგებლის პერსპექტივას გრძელვადიანი და უფრო ჯანსაღი ხედვით. თანაც, ნორმატიული მოთხოვნების დაცვასთან დაკავშირებული რისკების გარდა, მდგრად სისტემებზე გადასვლა ქმნის მრავალ შესაძლებლობას ბიზნესისთვის და შეუძლია ხელი შეუწყოს ეკონომიკურ ზრდას.  


"ESG-ის დანერგვით კომპანიებს შეუძლიათ მკვეთრად გაიუმჯობესონ პოზიცია და გამოიყენონ ახალი შესაძლებლობები ბაზარზე, გაიმყარონ რეპუტაცია და რეგულაციებთან შესაბამისობის და მორალური თვალსაზრისით მოიპოვონ ე.წ. ‘საქმიანობის ლიცენზია’. მოვიდა დრო გადავიდეთ ტექნიკური მოთხოვნების დაცვიდან ნამდვილი ფასეულობის შექმნაზე, ბიზნესსტრატეგიაში მდგრადობის ფაქტორების გათვალისწინების გზით."
გამჭვირვალობა და ანგარიშგება გარდამავალი პროცესის დასაჩქარებლად 

ახალი მოთხოვნები კორპორატიული მდგრადობის ანგარიშგების (CSRD) მიმართ  ხელს შეუწყობს აქტიურ ურთიერთქმედებას დაინტერესებულ მხარეებს, მათ შორის ინვესტორებს, კლიენტებს, თანამშრომლებსა და მარეგულირებელ ორგანოებს შორის, რაც გააძლიერებს სწრაფვას მდგრადი განვითარებისკენ ევროკავშირის ბაზრის ყველა მონაწილისათვის. 

 როგორ უნდა მიხვიდეთ აქამდერა უნდა გაითვალისწინოთ    
  • კორპორატიული მდგრადობის  ანგარიშგების დირექტივას მიუდექით, როგორც შიდა ცვლილებების კატალიზატორს და არა როგორც შესაბამისობის მოთხოვნების ფორმალურად შესრულების ინსტრუმენტს 
  • კომპანიებმა ხელმისაწვდომი უნდა გახადონ ინფორმაცია იმის შესახებ, თუ როგორ გამოავლენენ, აფასებენ რაოდენობრივად და როგორ  მართავენ ESG-ის რისკებს. ეს არამხოლოდ გაზრდის გამჭვირვალობას, არამედ დაეხმარება პასუხისმგებლობისა და აღრიცხვის კულტურის ფორმირებას თქვენს ორგანიზაციაში 
  • გამოიყენეთ ორმაგი არსებითობის მიდგომა, რომელსაც ითხოვს CSRD, თქვენი საქმიანობის ზეგავლენების სისტემატიური შეფასებისა და პრიორიტეტების განსაზღვრისთვის ESG-ის მიმართულებით.  ეს დაგეხმარებათ მდგრადი განვითარების მიდგომების ინტეგრირებაში სტრატეგიული გადაწყვეტილებების მიღების პროცესში, რაც მიგიყვანთ ისეთი ESG ინიციატივების რეალიზებამდე, რომელიც რეალურ ცვლილებას მოიტანს და ხელს შეუწყობს ხანგრძლივი ფასეულობისა შექმნას 
  • CSRD-ის თან ახლდა ანგარიშგების სტანდარტიზებული ჩარჩოს - მდგრადობის ანგარიშგების ევროპული სტანდარტები (ESRS) შემუშავება. ეს ნიშნავს, რომ ყველა კომპანიამ უნდა გამოიყენოს ანგარიშის ერთი და იგივე ფორმატი, რაც გაამარტივებს შესაბამისობასა და გარეგან შემოწმებას. ეს ჯანსაღ, კონკურენტულ პირობებს შექმნის და სტიმულს მოგცემთ, დროთა განმავლობაში გააუმჯობესოთ თქვენი მაჩვენებლები მდგრადი განვითარების მიმართულებით. 
„კორპორატიული მდგრადობის ანგარიშგების დირექტივა (CSRD) არის მნიშვნელოვანი ეტაპი მდგრადი განვითარების მიმართულებით ძალისხმევის ზრდის პორცესში. დირექტივა ხაზს უსვამს ანგარიშვალდებულების, გამჭვირვალობისა და შედარებითობის ფაქტორების მნიშვნელოვნებას და წარმოადგენს კულტურული და ქცევითი ცვლილებების წახალისების მძლავრ ინსტრუმენტს კომპანიის შიგნით და მთლიანად ბაზარზე.“
გახადეთ თქვენი ბიზნეს მომავლისთვის მზად დღესვე 

მტკიცე და მკაფიოდ განსაზღვრული ESG სტრატეგია უმნიშვნელოვანესია ნებისმიერი კომპანიისთვის, რადგან სწორედ მას ეფუძნება ESG-ს პრაქტიკის დანერგვა ყოველდღიური გადაწყვეტილებების მიღებისა და საოპერაციო საქმიანობის პროცესში. ამგვარი მიდგომის მეშვეობით შეგიძლიათ შეამციროთ ეკოლოგიური და სოციალური რისკები, მოიზიდოთ ინვესტორები, კლიენტები და თანამშრომლები. 

გზა ESG-კენ იწყება შიდა ექსპერტიზის განვითარებით მასთან დაკავშირებულ თემებზე, ხოლო შემდეგ ESG ფაქტორების ინტეგრაციით თქვენს ბიზნესსტრატეგიაში და ESG სამოქმედო გეგმის შექმნით. ამის შემდეგ შეგიძლიათ აწარმოოთ ანგარიში თქვენი საქმიანობის შესახებ მდგრადი განვითარების მიმართულებით და მიიღოთ რწმუნება აუდიტორებისგან. 

 

 

ESG-ს სწორი კურსი დაგეხმარებათ გაზარდოთ კომპანიის კონკურენტუნარიანობა და აიმაღლოთ რეპუტაცია, რაც გრძელვადიან პერსპექტივაში წარმატებისთვის აუცილებელი პირობებია. თუ გაქვთ კითხვები, თუ როგორ განსაზღვორთ ESG-ს თქვენეული კურსი, მოგვმართეთ დღესვე.     

დამატებითი ინფორმაცია:

კვლევა ჩატარდა BDO ბელგიისა და Mercuri Urval-ის მიერ შემდეგ ქვეყნებში: ავსტრია, ბელგია, ჩეხეთი, დანია, ფინეთი, საფრანგეთი, გერმანია, იტალია, ნიდერლანდები, ნორვეგია, ესპანეთი, შვედეთი და შვეიცარია. კვლევა მოიცავდა კომპანიების გამოკითხვას, რათა დაედგინათ მათი დამოკიდებულება მდგრადი განვითარების მიმართ, წინაღობები, რომელსაც გაუმკლავდნენ და მათი ძირითადი მამოძრავებელი ფაქტორები. კვლევაში გამოიყენებოდა ანკეტირების მეთოდოლოგია. ონლაინ გამოკითხვა ჩატარდა 2023 წლის ნოემბერ-დეკემბერში და მასში მონაწილეობა მიიღო 150-მდე კომპანიამ.